परियोजनाका अवयव अन्तर्गत मुख्य गतिविधिहरू | अवयव C: पोषण सुरक्षामा सुधार
अवयव C: पोषण सुरक्षामा सुधार (US$4.8 मिलियन)
२२. यस अवयवअन्तर्गत पोषणसँग सम्बन्धित गतिविधिहरूलाई सहयोग गरिनेछ जसले प्रणालीगत रूपमा कुपोषणका मूल कारणहरू समाधान गर्न मद्दत गर्नेछ। यसमा तलका उप-अवयवहरू समावेश छन्:
उप-अवयव C1: संस्थागत क्षमता सुदृढीकरण
२३. यो उप-अवयवले १६ वटा ग्रामीण नगरपालिका (RMs) को क्षमता अभिवृद्धि गर्नेछ जसले आफ्ना समुदायहरूमा पोषण र जलवायु सहनशीलतासम्बन्धी सुधारहरूलाई स्थायी रूपमा संस्थागत र प्रवर्द्धन गर्न सहयोग पुर्याउनेछ। यस अन्तर्गत स्थानीय तहका राजनीतिक नेतृत्व, प्रशासनिक निकाय, कृषि तथा पशुपालन विकास, स्वास्थ्य र पोषणका जिम्मेवार कार्यक्रम/प्राविधिक नेतृत्वहरूलाई क्षमता अभिवृद्धि तालिम प्रदान गरिनेछ।
यसका साथै, वडा तथा स्थानीय स्तरमा स्थापन गरिएका पोषण तथा खाद्य सुरक्षा स्टीयरिङ समितिहरू लाई सुदृढ बनाइनेछ। जहाँ यस्ता समितिहरू गठन भएका छैनन्, त्यहाँ परियोजनाले स्थानीय सरकारका सरोकारवालाहरूसँग सहकार्य गरी समितिहरू गठन गरी तिनलाई क्रियाशील बनाउनेछ।
यो उप-अवयवले निम्न क्षेत्रहरूमा सहयोग गर्नेछ:
(a) सरोकारवालाहरूका लागि सरकारले लागू गरेको बहु-क्षेत्रीय पोषण योजना (MSNP) II र III (क्याबिनेटबाट स्वीकृतिका क्रममा रहेको) सम्बन्धी वार्षिक अभिमुखीकरण सत्रहरू सञ्चालन गर्ने;
(b) पोषणसम्बन्धी प्राथमिकता प्राप्त लगानी प्याकेजहरू वार्षिक कार्ययोजना र बजेटमा समावेश गर्नका लागि प्राविधिक सहयोग र वकालत गर्ने, र तिनको कार्यान्वयनका लागि बहु-क्षेत्रीय पोषण कार्यक्रमबाट स्रोत सुनिश्चित गर्ने;
(c) स्वास्थ्य चौकी वा प्राथमिक स्वास्थ्य सेवा केन्द्रहरूको न्यूनतम सेवा स्तरको समीक्षा गर्नका लागि केही नगरपालिकाहरूलाई पायलट रूपमा छनोट गर्ने, र प्रमाणमा आधारित दृष्टिकोणका साथ सरोकारवालाहरूको वार्षिक अभिमुखीकरण सत्रहरूमा सर्तसहित अनुदानमार्फत समुदायमा सेवा सुनिश्चित गर्न वकालत गर्ने।
उप-अवयव C2: पोषण क्षेत्र विद्यालय (NFS) र गृह पोषण बगैँचा (HNGs)
२४. यस उप-अवयवअन्तर्गत हालै गठन गरिएका १६ वटा ग्रामीण नगरपालिकाका ६५० वटा पोषण समूहहरूलाई सहयोग गरिनेछ, जसमा प्रजनन उमेरका महिलाहरू (गर्भवती, स्तनपान गराइरहेका र ०–२ वर्षका बच्चाका आमाहरूलाई प्राथमिकता दिइनेछ) तथा विद्यालयका लाभग्राहीहरू सहभागी हुनेछन्।
यस अन्तर्गत:
(a) कम्तीमा १२८ वटा पोषण क्षेत्र विद्यालय (NFSs) सञ्चालन गरिनेछ;
(b) ६५० वटा गृह पोषण बगैँचाहरू (HNGs) स्थापना गरिनेछ;
(c) ४०० साना अनुदानहरू उपलब्ध गराइनेछ।
यी सबै गतिविधिहरूलाई घरायसी स्तरमा पौष्टिक र विविध आहारको उत्पादन र उपभोग सुधार गर्नका लागि सामाजिक तथा व्यवहार परिवर्तन सञ्चार प्याकेज (SBCC) द्वारा सशक्त बनाइनेछ।
साना अनुदानहरूको वितरण मागमा आधारित हुनेछ र यसका लागि बनाइएका निर्देशिकाअनुसार कार्यान्वयन गरिनेछ। समूहहरूले वस्तुका रूपमा योगदान दिनुपर्नेछ; नगद योगदान भने त्यतिखेर मात्र मागिनेछ जब वस्तुका रूपमा योगदान सम्भव हुँदैन।
साथै, यी अनुदानहरूको स्थापना र व्यवस्थापनका लागि प्राविधिक सहयोग पनि प्रदान गरिनेछ।
हाल सञ्चालनमा रहेका बाली र जात सुधार कार्यक्रमहरूसँगै NFS र HNGs ले स्थानीय पौष्टिक तथा बेवास्ता भएका बालीहरूलाई पनि प्रवर्द्धन गर्नेछ।
मातृ, शिशु र साना बालबालिकाका पोषण व्यवहार सुधारका लागि अवस्थित सामाजिक तथा व्यवहार परिवर्तन सञ्चार प्याकेजलाई पुनरावलोकन र अद्यावधिक गरिनेछ ताकि नवगठित पोषण समूहहरूको आवश्यकतालाई समुचित रूपमा सम्बोधन गर्न सकियोस्।
जहाँ सम्भव छ, त्यहाँ विद्यालयहरूमा पनि पोषण बगैँचाहरू स्थापना गरिनेछन् जसले समुदायमा पोषण सचेतना र आहार विविधता प्रवर्द्धन गर्नेछ।